หลายคนคงเคยรู้สึกเบื่อการออกกำลังกาย ทั้งที่ลองมาครบแล้วไม่ว่าจะเป็น วิ่ง จักรยาน ว่ายน้ำ ถ้ามีอะไรที่สนุก ๆ แล้วได้เผผาผลาญไขมันไปด้วยก็น่าจะดีไม่น้อย

วันนี้เราขอนำเสนอการออกกำลังกายในรูปแบบเกม ที่มีชื่อว่า เอ็กซ์เซอร์เกม! (Exergame)

เอ็กซ์เซอร์เกมเป็นการออกกำลังกายแบบ Interaction ที่ไม่เพียงแต่ใช้งานร่างกาย แต่ยังได้บริหารความคิด การเพิ่มความสนใจ และการตัดสินใจไปพร้อม ๆ กัน โดยมีหลักการคือ การออกกำลังกายโดยเฉพาะการออกำลังกายความหนักปานกลาง จะทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองมากขึ้น หากมีการกระตุ้นการคิด การตัดสินใจในระหว่างนั้น จะเป็นการฝึกแบ่งความสนใจ (Attention allocation) ไปในตัวและเป็นการทำให้การรับรู้ความเหนื่อย (Perceived exertion) ถูกเบี่ยงเบนความสนใจ (Distraction) ทำให้สามารถออกกำลังกายได้นานขึ้น

ในปัจจุบันการออกกำลังกายแบบนี้ พบได้ 2 แบบหลัก ๆ คือแบบการเล่นเกมที่ต้องเล่นด้วยการขยับร่างกาย ตัวอย่างเช่น เกม Vii ที่มีทั้งเกมชกมวย เล่นเทนนิส จำลองจากการเล่นกีฬาจริงที่สามารถทำได้จากหน้าทีวี หรือเกม Nintendo ring-fitadventure ที่เป็นการผจญภัยผ่านอุปกรณ์รูปห่วงที่ต้องบอกเลยว่าใครเคยเล่นแล้วจะรู้เลยว่าได้ออกกำลังกายครบทุกส่วนแบบเพลินๆ ไม่ว่าจะเป็นฝึกขาด้วยท่าสควอท ฝึกลำตัวด้วยท่าแพลงค์ ฝึกไหล่ด้วยท่าโชลเดอร์เพรส ได้หยิบมาใช้ทั้งหมดเพื่อสู้กับสัตว์ประหลาดภายใจเกม ล่อหลอกให้ออกกำลังกายแบบเนียนๆเลยทีเดียว หรืออีกตัวอย่างคือ Nintendo switch Just Dance ที่รวมท่าเต้นจากเพลงยอดฮิตให้ทำกันแบบไม่ต้องเขินใครได้ที่บ้าน จะไมเคิลแจ๊คสัน หรือแบล๊กพิงค์ บอกเลยว่ามีครบ

แบบที่สองคือการออกกำลังกายแบบ Interactive กับอุปกรณ์เฉพาะ เช่น ไฟสัญญาณ จังหวะเสียง การออกตัวสควอทตามจังหวะสัญญาณไฟ หรือการวัดความเร็วกับจังหวะเมโทรโนม ถือว่าท้าทายร่างกายไม่แพ้กัน การออกกำลังกายแบบนี้แม้ไม่สนุกเท่าแบบเล่นเกม แต่ในเรื่องของการฝึกแบบเฉพาะเจาะจงนั้นบอกเลยว่ามาเต็ม ในปัจจุบันใช้ในวงการกีฬาอย่างกว้างขวางมาก เพื่อฝึกประสาทสัมผัส การตอบสนอง และไหวพริบร่วมกับร่างกายที่แข็งแรง

รู้อย่างนี้แล้วเราจะได้หมดข้ออ้างกันสักทีว่า เบื่อ เหนื่อย เขิน ไม่สนุก แล้วชวนกันลุกมาจัดการเจ้าไขมันในรอบเอวนี้กันจริง ๆ สักที

Gao, Y. and R. Mandryk (2012). The acute cognitive benefits of casual exergame play. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems.

Whitehead, A., et al. (2010). Exergame effectiveness: what the numbers can tell us. Proceedings of the 5th ACM SIGGRAPH Symposium on Video Games.